اختلال دید انسان گونه زنبور عسل هنگام پرواز!
به گزارش وبلاگ ماه موزیک، زنبور عسل یکی از حشرات مورد علاقه دانشمندان است که تا به امروز مطالعات بسیاری بر روی آن انجام شده، اما این بدان معنا نیست که دانش ما از این موجودات سودمند به مقدار کافی رسیده است. به تازگی دانشمندان به بینشی نو از نحوه پرواز و درک بصری این موجود رسیده اند که شباهت جالب توجه با درک بصری انسان در هنگام پرواز دارد.
به گزارش وبلاگ ماه موزیک، در سال 1963، یک حشره شناس اتریشی به نام هربرت هران و یک دانشمند رفتارشناس آلمانی به نام مارتین لینداور، متوجه چیز عجیبی در نحوه زوم کردن زنبور های عسل در هنگام پرواز شدند. هنگامی که تعدادی از زنبور ها برای پرواز بر فراز دریاچه آموزش تماشاد، تنها در صورتی می توانستند به سمت دیگر بروند که امواج روی سطح آب وجود داشت. اگر دریاچه صاف بود، حشرات به طور ناگهانی ارتفاع را از دست می دادند تا اینکه سقوط نمایند. در آن موقع، یافته ها از این ایده حمایت می کردند که زنبور های عسل از نشانه های بصری برای جهت یابی در طول پرواز استفاده می نمایند، اما اکنون یک مطالعه تازه اکنون بینش شگفت انگیزی در خصوص استراتژی های پرواز این هوانوردان کوچک و با استعداد اضافه نموده است.
محققان با تکرار آزمایش سال 1963، البته به روشی اخلاقی تر، نشان دادند که زنبور های عسل به سرعت زمین زیر پای خود را تماشا می نمایند تا ارتفاع خود را در هنگام پرواز تنظیم نمایند. این آزمایش ها در داخل یک تونل مستطیلی به طول 220 سانتی متر (87 اینچ) که در فضای باز قرار داشت، با آینه هایی روی سقف و کف انجام شد که می شد آن ها را بپوشانند تا شبیه دیوار های قدیمی ساده به نظر برسند. هنگامی که تمام آینه ها پوشانده می شد، زنبور های عسل معمولاً از یک طرف تونل به سمت غذای شیرین در طرف دیگر پرواز می کردند و در حالی که ارتفاع تقریباً ثابتی داشتند.
هنگامی که سقف به عقب کشیده شد تا یک آینه نمایان گردد، که ظاهراً ارتفاع تونل را دو برابر می کرد، زنبور ها باز به راحتی از آن عبور کردند. اما وقتی کف نیز به آینه تبدیل شد و زمین را دو برابر دورتر جلوه داد، تصادفات آغاز شد. زنبور ها به طور معمول آغاز به پرواز می کردند، اما پس از حدود 40 سانتی متر (15 اینچ) پرواز، ارتفاع آن ها آغاز به کاهش می کرد تا اینکه حشرات با کف شیشه ای برخورد کردند. هنگامی که سقف و کف هر دو آینه بودند و یک جفت دیوار های بی نهایت موازی ایجاد می کردند، زنبور ها پس از پرواز تنها حدود هشت سانتی متر (سه اینچ) آغاز به از دست دادن ارتفاع می کردند و کمی بعد با زمین برخورد می کردند.
این یافته ها بسیار شبیه به بی نظمی فضایی است که گاهی اوقات به هوانوردان انسانی نیز ضربه می زند. زمانی که خلبانان قادر به تماشا سرعت زمینی خود نیستند، برای حفظ ارتفاع خود با مشکل روبرو می شوند. حتی در طول یک مارپیچ، حواس انسانی می تواند ما را فریب دهد تا فکر کنیم هنوز در حال پرواز هستیم به همین علت است که ابزار های هوانوردی هواپیما بسیار مهم است. آن ها به ما یاری می نمایند تا بر توهمات فضایی غلبه کنیم و هواپیمای خود را حتی زمانی که هیچ بافت یا سایه ای روی زمین یا آب در زیر وجود ندارد، در پرواز نگه داریم.
متأسفانه زنبور های عسل آن سیستم پشتیبان را برای یاری به آن ها ندارند. حتی زمانی که یک کف آینه فقط در نیمه دوم تونل وجود داشت، پرواز ثابت آن ها از نیمه اول ناگهان با یک فرو رفتن چشمگیر قطع می شد. نویسندگان تحقیق تازه می نویسند: جالب است که شرایط آینه دوتایی به ما این امکان را می دهد که به شرایط یک پرواز در آسمان باز بر فراز سطح آب آرام که به وسیله [هران و لیندوئر]استفاده می گردد، نزدیکتر شویم. نتایج ما تا آنجایی که زنبور های عسل در غیاب جریان نوری شکمی ارتفاع را از دست می دهند، با نتایج آن ها مطابقت دارد.
به طور خلاصه، به نظر می رسد که زنبور ها از نشانه های بصری بر روی زمین برای حفظ ارتفاع خود استفاده می نمایند، برخلاف نشانه های بصری از بالای آن ها که به آسمان مربوط است. هنگامی که زمین دیگر خط پایه مناسبی را به حشرات نمی دهد، محققان فکر می نمایند که ارتفاع آن ها کمتر می گردد تا ببینند آیا می توانند دوباره آن جریان نوری شکمی را به دست آورند یا نه. وقتی چنین نشانه هایی را بدست نیاورند آنقدر پایین می آیند که در نهایت به زمین برخورد می نمایند.
اگر به زنبور های حاضر در آزمایش میدان دید وسیع تری داده می شد، احتمالاً می توانستند از نشانه های دیگری در اطراف خود برای یاری به حفظ ارتفاع استفاده نمایند. اما هنگام پرواز در یک دریاچه بزرگ و ساکن یا یک تونل بسته، گزینه های کمی وجود دارد که حشرات می توانند برای مقدار گیری ارتفاع از آن ها استفاده نمایند. آزمایش مشابه نشان داد که مگس های میوه از جریان نوری شکمی برای کنترل ارتفاع خود استفاده نمی نمایند؛ بنابراین گونه های مختلف ممکن است از تکنیک های متفاوتی برای حفظ پرواز خود استفاده نمایند. در ارتفاعات به انسان ها گفته می گردد که برای غلبه بر ترس از سقوط به پایین نگاه ننمایند. اما اگر یک زنبور عسل همان دستورالعمل ها را دنبال کند، سقوط آن اجتناب ناپذیر خواهد بود. نتایج این مطالعه در نشریه Biology Letters منتشر شده است.
منبع: sciencealert
ترجمه: مصطفی جرفی-وبلاگ ماه موزیک
منبع: فرارو