تاریخ نویس نیستیم که جعل کنیم - وبلاگ ماه موزیک

به گزارش وبلاگ ماه موزیک، شهریار عباسی با بیان این که داستان نویس تاریخ نویس نیست که بخواهد تاریخ را جعل کند، از فرار به داستان می گوید.

این داستان نویس در گفت وگو با وبلاگ ماه موزیک درباره حدود استفاده از اغراق در ادبیات و نیز تحریف تاریخ در آثار ادبی به ویژه داستان اظهار کرد: به طور کلی دو نوع داستان نویسی داریم (که هر کدام زیرمجموعه هایی دارد)؛ یکی داستانی است که فضا در آن واقعی و رئالیستی است و دیگری فضای فراواقعی دارد، مثل رئالیسم جادویی و سوررئالیسم. بنابراین ما در داستان به این شکل به ماجرا نگاه می کنیم؛ ما تاریخ نویس نیستیم که بخواهیم تاریخ را جعل کنیم.

او اضافه نمود: داستان هم مثل هر اتفاق دیگری است که در دنیا فیزیکی می افتد. داستان را باید از ذهن و خیال به زمان و مکان بیاوریم که در این زمان و مکان یک سری اتفاقات اجتماعی کلان هم وجود دارد که شخصیت های داستان ما گاهی گرفتارشان و با آن ها درگیر می شوند که از این ممکن است به عنوان تاریخ یاد گردد.

عباسی که آوردن شخصیت های تاریخی به داستان را چندان کار داستانی نمی داند، گفت: در داستان هایی که فراواقعی هستند، واقعیت شکسته می گردد اما باید این را هم در نظر گرفت که ما تاریخ نمی نویسیم. بنابراین من به طور کلی با این موافق نیستم که شخصیت های داستانی شخصیت های تاریخی باشند.

این نویسنده ادامه داد: داستان محل و دنیای است که نویسنده در آن شخصیت ها را می سازد و آن شخصیت ها ساخته فضای داستان هستند. البته که حرف یا کار شخصیت های تاریخی ممکن است در داستان بیاید و این اشکالی هم ندارد اما تبدیل کردن شخصیت های تاریخی به شخصیت های داستانی را خیلی کار داستانی نمی دانم.

این منتقد ادبی همچنین اعلام کرد: ما داستان می نویسیم تا از وضعیتی که به سر تاریخ می آید، فرار کنیم. مثلا اخیرا آقای معتضد و دکتر زیباکلام بحثی در مورد رضاشاه داشتند، در پی آن گفته می گردد رضاشاهی که هر کدام از آن ها می گویند با دیگری متفاوت است. من با این که حق با کیست کاری ندارم اما این بلایی است که بر سر تاریخ می آید. همه معتقدند فکت های شان مستند است اما چینش این فکت ها کنار هم مسائل متفاوتی را به وجود می آورد، درحالی که ما به سراغ ادبیات می رویم تا از این فرار کنیم.

شهریار عباسی سپس با اشاره به این که به تاریخ از جنبه اجتماعی و روانشناسی اعتقادی ندارد، اظهار کرد: آدم ها حتی خاطره های شان را از دستگاه اخلاقی و باوری شان به یاد می آورند، در مورد واقعیت ها هم همین طور است. برای همین من کلا اعتقادی به درست بودن تاریخ ندارم. این است که ما باید گذشته مان را بازآفرینی کنیم؛ بنابراین وارد دنیا داستان می شویم و آن گاه است که شخصیت ها را با فکت ها و اکت های شان می آفرینیم، وقتی این طور به ماجرا نگاه می کنیم دیگر چه داستان رئال و چه سوررئال تفاوتی نمی کند، دست نویسنده باز است و دنیا برای اوست. چون دیگر دنیا واقعی را مستندسازی نمی کند که بگویند در آن دست برده یا نبرده است. او با شخصیت هایی کار دارد که آن ها را زیر تیغ واقعیت می برد و بعد می کوشد آن ها را از کشش های زمان و مکان عبور دهد تا کشف کند که آن ها در مواجهه با این ها چه ظرفیت ناگگردده ای از خودشان بروز می دهند؛ این کار داستان است.

او در انتها گفت: بنابراین با داستان نباید این معامله را کرد که آن را در بازی تاریخ و تاریخ نگاری بیاوریم. دست نویسنده باز است چون از هر منظری که بنویسد، دنیاش دنیا داستان است.